Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

     10.07.2008 tarih ve 5786 sayılı Yasa ile 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Yasası’nda yapılan değişiklikle Odalarda ve TÜRMOB’da yapılan seçimlerin sistemi değiştirilmişti. Çoğunluğun oyunu alan grubun tüm üyelikleri kazandığı sistemden, milletvekilliği seçimi sistemine benzer nispi temsil sistemine geçilmişti. Örneğin, yönetim kuruluna yedi üyenin seçileceği bir Oda seçiminde, A Grubunun 2.040, B Grubunun 880 ve C Grubunun da 220 oy aldığını düşünecek olursak, bu durumda, A Grubunun listesindeki adaylardan ilk beş sıradaki adaylar, B Grubunun listesinde yer alan adaylardan da ilk iki sıradaki adaylar seçilmiş olacaktır. Değiştirilmeden önce uygulanan ilk seçim sistemine göre ise en fazla oyu alan A Grubunun yönetim kurulunun tüm üyeliklerini yani yedi üyeyi de kazanmış sayılmaktaydı. Cumhuriyet Halk Partisi’nin bu yasanın iptali için Anayasa Mahkemesi’nde açmış olduğu davada, Anayasa Mahkemesi 18.Mayıs.2011 tarihinde vermiş olduğu kararla CHP’nin iptal isteminin REDDİNE karar vermiştir. Yani, 2010 yılında yapılan Oda ve TÜRMOB seçimlerinde uygulanan nispi temsil sistemi 2013 yılında yapılacak olan seçimlerde de uygulanacaktır.

     Devlet Denetleme Kurulu daha önce hazırlamış olduğu bir raporda; “Örgüt faaliyetlerine aktif katılımdan, mesleki dayanışmaya, seçim usulünden, iç denetim mekanizmalarının işletilmesine, hesap verme sorumluluğundan, şeffaflığın sağlanmasına, organların teşkilinden bürokratik yapının oluşturulmasına kadar her alanda demokratik bir yapının tesisi ve bu anlamda yeni bir yönetim kültürü oluşturulması gerektiğini ve milletvekili seçimlerine benzer şekilde aldıkları oy oranında gruplara temsil (nispi temsil) olanağı tanınması”nı önermişti.

     Anayasa Mahkemesi kararında Anayasaya aykırılığı nedeniyle iptali istenen önemli hükümlerden birisi Yönetim Kurulu Başkanının görev süresi ile ilgili olan hükümlerdir.  Bu karara göre, değişiklik yasasında yer alan “Odalarda üst üste iki seçim döneminde iki defa Yönetim Kurulu başkanlığına seçilmiş olanlar, aradan iki seçim dönemi geçmedikçe Yönetim Kurulu üyeliğine seçilemezler” hükmü Anayasa’ya aykırı görülmeyerek iptal istemi reddedilmiştir. Devlet Denetleme Kurulu’nun bu madde ile ilgili daha önceden açıklamış olduğu görüş ise şu şekildedir: “Seçimlere katılım oranlarının düşük olması ve delege tercihlerinin belirlenmesinde kurumsal olanakların kullanılması gibi nedenlerden dolayı, aynı kişilerin uzun yıllar boyunca seçilmeleri sonucunda ortaya çıkan hiyerarşik ve tekelci yapıların giderilebilmesi amacıyla meslek kuruluşlarının her kademedeki Yönetim/Yürütme Kurullarında en fazla iki dönem, Başkan veya üye olarak görev yapabilmesine yönelik sınırlamalar getirilmesi gerekir”

     Bu karar, Oda Başkanlığını yaşam biçimi olarak seçen ve meslek edinen Oda Başkanlarını üzmüştür. 2010 seçimlerinden sonra üç yıllık dönemde Oda Başkanlığı ya da TÜRMOB Başkanlığı yapanlar son kez olarak 2013 seçimlerinde de yeniden Başkanlığa seçilebileceklerdir. 1990 yılından beri Oda Başkanlığı yapanların olduğunu düşünecek olursak rekora doğru koştuklarını söyleyebiliriz. Allah uzun ömürler versin. Belki bir gün, oda başkanlığının bir meslek değil, bir görev olduğunu anlarlar.

     Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği hükümlerden birisi de “özel yeminli mali müşavirlik sınavı”dır. 5786 sayılı Yasa ile 3568 sayılı Yasa’ya Geçici 10. Madde olarak eklenen “ Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlardan 10 yıllık süreyi tamamlamamış bulunanlar, usul ve esasları Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek ve Bakanlıkça yapılacak özel yeminli mali müşavirlik sınavında başarılı olmaları kaydıyla, yeminli mali müşavir unvanını almaya hak kazanırlar” fıkrası Anayasa’ya aykırı olduğu gerekçesi ile iptal edilmiştir. Ancak, Anayasa Mahkemesi kararından önce bu sınav yapılmış ve sonuçları ilan edilmiştir. Anayasa Mahkemesi kararları geriye doğru işlememektedir.