Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

     Çocuklarımızın eğitim ve iş yaşamları nedeniyle altı yıldır eşimle birlikte Şikago’ya gidip gelmekteyiz. Rüzgarlı Şehir (Windy City) olarak da anılan Şikago, bir gökdelenler şehri. 1871 yılındaki büyük yangından sonra, kent yeniden planlı bir şekilde gelişerek bugünkü muhteşem yapısına kavuşmuştur. Şikago’da, tam olarak bilinmemekle birlikte on iki-on üç bin civarında Türk yaşadığı tahmin ediliyor. Birinci sırayı yaklaşık iki bin kişiyle Karslılar alıyor. Varşova’dan sonra en çok Polonyalının yaşadığı şehir Şikago.  Şikago’ya ilk geldiğinizde dikkatinizi çekecek düzen, diğer büyükşehirlerden Şikago’yu ayıran önemli bir özelliktir. State ve Madison Caddelerini 0-0 noktası olarak alıp numaralandırılmış birbirine paralel ve birbirini dik kesen caddelerle şehrin büyük bir bölümünde kaybolma olasılığı yoktur.     

     Şikago, yaklaşık üç milyonluk nüfusuyla (Metropol nüfusu 9,5 milyon civarında) Illinois Bölgesi’nin birinci, Birleşik Devletler’in ise üçüncü en kalabalık şehridir. Şikago kenti ABD’nin çok önemli bir ulaşım, kültür, politika, sanayi, finans, tıp ve yüksek öğrenim merkezidir. Büyüleyici mimari yapısıyla Michigan Gölü’nün güneybatı sahillerinde yer alan Şikago, gerçekten görülmeye değer bir kent konumundadır. Bizim Vanlıların Van Gölü’ne deniz dedikleri gibi, Şikagolular da Michigan Gölü’ne deniz demektedirler. Eyaletin ekonomisi Türkiye ekonomisi büyüklüğündedir. İstihdam sorunu tüm hızıyla devam etmektedir. Özellikle, zenci kesiminde yüzde yirminin üstünde.

     Dünyanın en yüksek on binasından dört tanesi Şikago’dadır. Willis Tower (Sears Kulesi) 442 mt., Trump International Hotel and Tower 423 mt. (betonarme-ahşap kalıp), Aon Center 346 mt., John Hancock Center 344 metredir. 1885 yılında ilk gökdelenin (Home Insurance) bu şehirde yapılması nedeniyle tarihe geçmiştir. Bugün aynı yerde “LaSalle National Bank” yükselmektedir.

     Şikago yemek yemeyi sevenlerin cennetidir. İlk McDonalds şubesi burada açılmıştır. Çok sayıda alış veriş mekanıyla Şikago, alış veriş sevenlerin her türlü isteğine yanıt veren bir kenttir. Şikago’da blues, caz ve gospel müzik tarzları kentin en bilinen yönlerindendir. Amerikalılar, Adele ve Lady Gaga’nın şarkılarını dinliyor, The Help (Kathryn Stockett) ve The Hunger Games (Suzanne Collins) kitaplarını okuyor.

     Amerika Birleşik Devletleri’nde marka olmak çok önemli. Amerikalılar markaların peşinden koşup gitmektedirler. Halkın rağbet ettiği markaları satan mağazaların önünde uzun kuyruklar oluşmaktadır. Şimdi moda “COACH” marka kadın çantalarını satan mağazalar. Bunu şunun için yazıyorum: Türkiye’nin hiç bir konuda markasının olmaması yurtdışı seyahatlerde üzüntü veriyor. Sürekli tüketmekten ve birbirimizi yemekten, üretmeye fırsat bulamıyoruz. Zaten, Amerikalılar da Türkiye’yi pek bilmiyorlar. Amerikalıların çarşı-pazarda en çok kullandıkları kelime “excuse me” (afedersiniz). Türkiye’de en az kullanılan kelime. Amerikalılar cep telefonuyla konuşmaktan ziyade mesajlaşmayı çok seviyor. Otomobil kullanırken bile mesaj çekiyorlar. Sanırım bu yüzden, mesaj göndermek de mesaj almak da paralı.

      Şikago’daki satış vergisi %9,75. Outlet ve internet üzerinden yapılan satışlarda vergi oranı  daha düşük. ABD’de içki ve sigara üzerinde çok yüksek vergiler var.  Bir paket Marlboro sigara 9,5 Dolar. Bir galon (3,78 lt) benzin dört dolar. Uyuşturucu kullanılması almış başını gidiyor. Kaçakçılık ve uyuşturucu ile Devletin yoğun bir mücadelesi var. Trafik son derece düzenli ve kentin temizliğine çok önem veriliyor. Yeni belediye başkanı Rahm Emanuel işi son derece sıkı tutuyor. Rahm Emanuel, Beyaz Saray Genel Sekreterliği’den, Başkan Obama’nın önerisi ile belediye başkan adayı olup %55 oyla kazanan ilk Amerikalı yahudi. Şikago’lu olan Obama Şikago’ya çok önem veriyor.

     Amerika Birleşik Devletleri’nde “güvenlik” en fazla önem verilen konu. Belediye Başkanı’nın seçimden sonra yaptığı ilk konuşmada “Bu zafer, Şikago’nun geçmişinden kalan eski bölünmelerin ve eski alışkanlıkların geride bırakılabileceğine inananların zaferidir.” sözü, Türkiye’deki siyasetçilerin ders alması gereken bir yaklaşım.