Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

     Türkiye’de televizyon kanallarının sayısı çoğaldıkça dizilerin sayısı da hızla çoğalmakta ve geniş kitleleri etkilemektedir. Özellikle, Türkiye’de televizyon başında geçirilen saatlerin dünya ortalamasının üstünde olması yapımcıların iştahını kabartmaktadır. Popüler kültürü yerleştirmede büyük bir güç olan medya, özellikle görsel medyayla toplum üzerindeki etkisini kuvvetlendirerek sürdürmektedir.

     Televizyon dizileri elbette olacaktır. Yanlış olan taraf, yüksek izlenme oranı kaygısıyla, gerçekler değiştirilip daha izlenebilir bir şekle sokulmakta ya da olmazlar olur yapılıp, haftalık senaryolarla insanların duygularıyla, düşünceleriyle ve beklentileriyle oynanmaktadır. Okumayı, yazmayı ve sorgulamayı sevmeyen halkımızda, gördüğü ve duyduğu ile yetinmekte, her dizide kendisine bir rol kaparak hayal alemine sürüklenmektedir. Aslında, televizyon dizilerinin sponsorlar ve reklam gelirleri ile para kazandığını düşünecek olursak, yapılmak istenenin, hızlı bir şekilde versiyon değiştiren kapitalizmin, birbirine benzeyen büyük bir tüketici toplumu oluşturma planına hizmet etmek olduğunu kolayca anlayabiliriz. Doğrudan insanın bilinç altına hitap eden, dizilerdeki sanal reklam ve ürün yerleştirme yöntemlerinin etkileri belirgin bir şekilde görülmektedir.

     Medya, bir iletişim aracı olmakla birlikte aynı zamanda bir eğitim aracı olarak da toplumda önemli bir yere sahiptir. Ancak, Türkiye’deki çarpıklık çağdaş demokratik düzenin tüm kurum ve kurallarıyla bir türlü kurulamaması nedeniyle “medyanın gücünün” GÜÇLERİN MEDYASI’na dönüşmesidir. Siyaset, ticaret ve tarikat üçgeni içine alınan medya, genelde bu üçlünün stratejileri doğrultusunda görev yapmaktadır. Çok farklı insanlara çok sayıda ve değişik iletiler gönderme gücünü arkasına alan medya iletişim araçları, kültürel üretim çıktılarını insanların yaşam alanlarının içlerine kadar kolaylıkla taşıyabilmektedirler. Toplumların varlığının sağlıklı bir şekilde sürmesi, ancak, toplumsallaşma sürecinin sağlıklı bir şekilde sürmesi ile olanaklı olacaktır. İşte bu noktada, Türkiye’de yaşanan birçok sorunun temelinde toplumsallaşma sürecindeki olumsuzluklar yatmaktadır.

     Televizyon dizileriyle, başka hayatlarda sunulan umudun, zenginliğin, başarının ve gücün içinde hayatına bir anlam katmaya zorunlu bırakılan kitlesel çoğunluk hızla yalnızlaşmaktadır. Randevular ve hafta sonu planları dizi saatlerine göre düzenlenmekte, kendi sorunlarımızı ve beklentilerimizi unutarak, dizlerdeki kahramanlar için üzülüp, onlar için sevinilmektedir. Halkın bu davranışı siyasetçilerimizin işine gelmekte, televizyon dizisi sömürüsüne bir de futbol maçları eklendiğinde işler daha da kolaylaşmaktadır. Dikkatimi çeken diğer bir nokta, her nedense TV dizilerinde türbanlı kadınların ve kızların rolü olmaz. Halbuki, onların da aşkları vardır, sevdaları vardır, yaşamdan beklentileri vardır. Dizileri en çok da onlar seyreder.

     İzlenme payı düşen dizilere derhal bir yoğun bakım, sevişme, ayrılık ve ağlama sahneleri sokuşturulmaktadır. Çünkü yapımcılar Türk halkının böyle sahnelere çok ilgi duyduklarını bilmektedirler. Zaten, ertesi gün misafirliklerinde de bu sahneler uzun uzun yorumlanacaktır. Yıllar önce çevrilen Sabun Köpüğü (Soapdish) filminde buna benzer senaryolar çok güzel “ti” ye alınmıştı.

     Sonuç olarak; TV dizileri olmalıdır. Ancak, halkı maçolaştırmaktan çok toplumsallaşma sürecinin sağlıklı bir şekilde sürmesine katkı sunmalıdır.