Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

     Yine bir Kanun Hükmündeki Kararname ile bu sefer mali müşavirlik ve muhasebe mesleğinde  çok önemli bir kanun 02 Kasım 2011 tarihinde yürülüğe girdi. Üç yıl önceki tasarıda sadece denetim standartlarını kapsayan uygulamaya bu kararname ile muhasebe standartları da dahil edilmiş oldu. Genel olarak böyle bir düzenlemeye gereksinim vardı. Ancak, eksik olan taraf, mali müşavir ve muhasebecilerin üst örgütü olan TÜRMOB’un (Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği) neredeyse yok sayılması.

     Bu Kanun Hükmündeki Kararname ile “KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE ve DENETİM STANDARTLARI KURUMU” na aşağıdaki görevler verilmiştir:

*Uluslararası standartlarla uyumlu Türkiye Muhasebe Standartlarını oluşturmak ve yayımlamak,

*Bağımsız denetimde uygulama birliğini, gerekli güveni ve kaliteyi sağlamak,

*Denetim standartlarını belirlemek,

*Bağımsız denetçi ve bağımsız denetim kuruluşlarını yetkilendirmek ve bunların faaliyetlerini denetlemek,

*Bağımsız denetim alanında kamu gözetimi yapmak.

     Anlaşıldığı kadarıyla gerekli açıklamalar ikincil düzenlemelerle yapılacaktır. Bu bakımdan ikincil düzenlemeler yapılırken objektif olmak ve katılımcı davranmak çok önemlidir. Denetçilerin yaptıkları işlerin toplam kalitesinin Kamu Gözetimi Kurumu tarafından denetlenmesi dünyada da çok yaygın bir uygulamadır. Enron ve Worldcom’daki denetim raporları skandalları ile başlayan süreçte denetim mesleği ağır yaralar almıştır. Muhasebe ve denetim mesleğinin kendi kendini düzenleme yeteneğindeki ciddi noksanlıklar ve kamu otoritesinin kusurları sonucunda, ABD’de Kamu Gözetim Kurulu (PCAOB – Public Company Accounting Oversight Board)  oluşturulmuştur. Türkiye’deki muhasebe ve denetim mesleğinin örgütlenme modelinde, bağımsız tüzel kişilikleri olan oda yönetimlerinin seçimle iş başına gelmeleri nedeniyle üyelerini koruma isteği her zaman ön planda tutulmuştur. Bu davranış şekli, muhasebe ve denetim mesleğinde güveni ve kaliteyi zedelemiş olabilir.

     Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu’nun görev ve yetkileri incelendiğinde, TÜRMOB ve SPK’ya bir görev kalmıyor. Neredeyse tüm yetkiler bu kurulda toplanmış. Bu bakımdan, Kurul’un iş yükü de olağanüstü boyutlarda olacak. Kadrolaşmada çok seçici davranmak gerekiyor. Bizler, denetçiler olarak, yeni oluşacak olan bu kurula destek vermeliyiz, bilgi ve tecrübelerimizi aktarmanın yollarını aramalıyız.  

     Bu kanun hükmündeki kararname ile, 3568 sayılı yasaya göre yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavir ruhsatı almış meslek mensuplarından bağımsız denetim yapmak isteyenler Kamu Gözetim Kurulu tarafından yetkilendirilecektir. Bugüne kadar yeminli mali müşavirler ve serbest muhasebeci mali müşavirler tarafından yapılan bir iş olarak addolunan bağımsız denetçilik yeni bir meslek olarak karşımıza çıkmaktadır.  Yeminli mali müşavir ya da serbest muhasebeci mali müşavirlerin bağımsız denetçi olabilmek için yeniden bir sınava tabii tutulmaları TÜRMOB tarafından verilen ruhsatların yok sayılması anlamı taşıyacaktır. Belirli bir saat kursa tabi tutulmaları doğru bir yol olacaktır.