Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

     Sadece, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler tarafından yapılabilecek olan  “Bağımsız Denetçilik”, 01 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan yeni Türk Ticaret Yasası ile birlikte, sermaye şirketlerinin vazgeçilemez bir unsuru olacaktır. 

     Uluslararası standartlara uyumlu Türkiye Muhasebe ve Denetim Standartlarını oluşturmak, uygulamak ve denetlemek konusunda tek ve tam yetkili kurum olarak göreve başlayan “Kamu Gözetimi,  Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu” bağımsız denetçilik ruhsatlarını vermekle de görevlendirilmiştir.

     Kamu Gözetim Kurulu, hükümet tarafından ilk defa 2007 yılında gündeme getirilmiş olup, 2008 yılı içinde de Bakanlar Kurulu tasarısı olarak TBMM’ye sunulmuştu. O dönemlerde TÜRMOB bu konunun üzerine çok ciddi bir şekilde eğilmiş, Washington ve New York’ta ABD uygulamalarını yerinde inceleme fırsatı bulmuştu.

     İlk tasarıda sadece Türkiye Denetim Standartları Kurulu’ndan bahsedilmesine rağmen, yürürlüğe giren Kanun Hükmündeki Kararname ile Türkiye Muhasebe Standartları da dahil edilmiştir. Aslında, iki standart grubunun bir arada olması daha etkili olacak gibi gözüküyor.

     TÜRMOB’un Kamu Gözetim Kurulu ile ilgili olarak üzerinde önemle durduğu konulardan birisi Kurul’un özerk bir yapıda oluşturulması ilkesidir. Çünkü, gerek Avrupa Birliği ve gerekse diğer ülkelerdeki uygulamalarda da görüleceği üzere, mali müşavirlik ve muhasebecilik mesleği alanındaki denetim standartlarının hazırlanması, uygulanması ve yapılan işlemin sonuçlarının ölçülmesi konusunda görevlendirmek üzere oluşturulan kurulların tamamen özerk bir yapıda oldukları aşikardır.

      TÜRMOB’un diğer bir önerisi de, Kurul üyelerinin doğrudan “Kurumlarca” seçilmesinin sağlanması şeklindeydi. TÜRMOB ikinci isim olarak kimi önermiş bilmiyorum, ama, Doç. Dr. Orhan Çelik’in seçilmesi doğru bir tercih olmuştur. Doç. Dr. Orhan Çelik bilgi ve tecrübesiyle Kamu Gözetim Kurulu’na önemli katkı sağlayacak birikime sahiptir.  

     TÜRMOB’un bir diğer önerisi ise, çalışma komisyonlarının kurulmasının her standart projesi için zorunlu olması yönündedir. Çünkü, standart geliştirme süreci uzun ve yoğun çalışma gerektiren bir süreçtir.

     Olan olmuş ve süreç başlamıştır. Şimdi, TÜRMOB’un yapması gereken serbest muhasebeci mali müşavirlerle yeminli mali müşavirlerin muhasebe ve denetim standartlarının uygulamasını en doğru şekilde yapmalarını sağlamaktır. Çok zor bir görev. Tekdüzen Muhasebe kayıtları konusunda birçok soru işareti varken, Uluslararası standartlarla uyumlu muhasebe ve denetim standartlarının yaşama geçirilmesi uzun ve zor bir dönemi gerektiriyor. Temel gereksinim, bağımsız denetçilerin, sosyal maliyet gözetilerek denetim yazılım programları (Software) ile donatılmasıdır. Çünkü, Avrupalı meslektaşlarımız Türkiye’deki bağımsız denetim pazarına yerleşmeyi iştahla beklemektedirler. 

     TÜRMOB’un yapması gereken proaktif yani öncelik alarak davranmasıdır. Her işte başarının anahtarı, dünyada olup bitenleri algılayıp günün gereksinimlerine uygun ürünleri ve hizmetleri sunmaktır. Tersini düşünenler ise günün gereksinimlerini hizmet ve ürünlere uydurmak için uğraşıp dururlar.

     3568 sayılı yasaya göre ruhsat almış serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirlerden bağımsız denetçilik yapmak isteyenler Kamu Gözetim Kurulu tarafından yetkilendirilecektir. Yeni işe başlayan serbest muhasabeci mali müşavirlerle ilgili olarak beş yıl gibi bir geçiş süresinin konulması düşünülmelidir. Çünkü, vergi ve muhasebe mesleğinde istenilen muhakeme yeteneğine (akıl süzgecinden geçirme) kavuşabilmek uygulama ve zaman ile çok bağlantılıdır.   

     “Bağımsız Denetçilik” elli bin meslek mensubumuzu doğrudan ilgilendirmektedir. Kişisel görüşüm, “Uluslararası Muhasebe ve Denetim Standartları” konusunda meslektaşlarımızın donanımlarının yetersizliğidir. Bu bakımdan, eğitim çalışmalarında Odalarımıza ve TÜRMOB’a ciddi görevler düşmektedir. Tabii ki meslek mensuplarımızın da istekli ve iddialı olmaları gerekiyor.  

     Yeni Türk Ticaret Yasası’nın mimarı Prof. Dr. Ünal Tekinalp’in ifadesiyle, “Bağımsız denetçiliğin yürürlüğe girmesini engellemeye çalışan HERON’lara dikkat!”