Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

     Mersin’in 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı Yapım Süreci son aşaması olan “Mecliste Görüşülmesi ve Onaylanması” sürecine gelmiş bulunmaktadır. Bu sürece gelene kadar, plan yapılacak alanların  belirlenmesi ve sınırların tespit edilmesinden sonra, plan verilerinin toplanması yani kurum görüşlerinin alınması, arazi çalışmaları, bina tespitleri ve anket çalışmalarını takiben, analiz paftaları, sentez paftaları ile birlikte verilen plan kararları, planın çizilmesi ve raporunun yazılması işlemleri gerçekleştirilmiştir.

      Şu anda Mersin Büyükşehir Belediyesi İmar Komisyonu’nda görüşülmekte olan “Plan”, mecliste onaylandıktan sonra ilgili birime gönderilecektir. İlgili birim planda gerekli düzeltmeleri yaparak Başkan’ın onayına sunacaktır. Harita Müdürlüğü tarafından askıya çıkarılan “Plan”a askı süreci içinde yapılan itirazlar değerlendirilecektir. Meclis’in vereceği karar doğrultusunda  gerekli işlemler yapılacaktır.

      Görüldüğü gibi, 1/5000’lik Nazım İmar Planlarının hazırlanması tamamen teknik ve uzmanlık isteyen bir konu olup, danışman firma görevini üstlenen şehir plancılarının kararları önem kazanmaktadır. Mersin, bu konuda şanslı şehirlerden birisidir. Çünkü, 1/5000’lik Nazım İmar Planı tecrübeli ve güvenilir bir danışmanlık firması tarafından hazırlanmıştır. Elbette son kararı verecek olan, Belediye Meclisi’nin kararını onaylayarak dağıtacak olan Büyükşehir Belediye Başkanı’dır.

     Uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporuyla beraber bir bütün olan 1/5000 ölçeklerde, yeni alanların imara açılması ve imar yoğunlukları çeşitli tartışmaları da beraberinde getirmektedir. Mersin’de en sıkı tartışma Yenişehir bölgesi için yaşanmaktadır. “Plan” ile getirilen nüfusun kontrolü amacıyla konut alanlarında yapılan uygulamaları (kişi/hektar) “yoğunluk” tanımı olarak yapabiliriz. Belediyelerin Şehir İmar Planları hazırlanırken bölgesel uygulamalar için verilen değerler yani “yoğunluk”,   o arsa üzerine yapılacak olan toplam inşaat alanını hesaplamakta kullanılan birincil değişkendir.

     Gerek arsa ve arazi sahipleri ve gerekse inşaat müteahhitlerinin yüksek yoğunluk istekleri normal karşılanmalıdır. Esas olan objektif ve bilimsel tespitlerdir. Arsa ve arazilerin genel kullanış biçimleri, bölge tipleri, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunlukları, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri, ulaşım sistemleri ve problemlerin çözümü gibi unsurlar inşaat yoğunluğunu belirlemelidir. Yasal zorunluluk olarak ayrılan “Belediye Hizmet Alanı” uygulamasındaki yargı kararları da bekletilmeden uygulanmalıdır.

     1/5000’lik plana uygun olarak, 1/1000 Uygulama İmar Planları çıkmış araziler arsa olarak tanımlanmaktadır. Dolayısı ile terkleri yapılmış olarak kabul etmek gerekir. Ancak, bazı istisnalar bulunmaktadır. “Arsa” vasfının geçerli olup olmadığını incelemek için mutlaka imar durumunu sorgulamak gerekir. Çünkü, ülkemizde “imar planları iptali” çok rastlanan bir durumdur. Parselin imarlı olması yeterli değildir. Lejantı (haritada kullanılan özel işaretlerin anlamı) ve yapılaşma şartları çok önemlidir. 

     Bir “Mersin Sevdalısı” olarak imar planı ile ilgili bir önerimle yazımı sonlandırmak istiyorum: Mersin, uzun sahilleri olan bir sahil kenti olmasına rağmen denize ve yeşile hasret yaşıyoruz. Deniz ve su sporlarında yapılanlar çok yetersiz. Çünkü, bu konularla ilgili hiçbir çalışma yok. Önerim şu; Yeni Yat Limanı’nın batı tarafından başlayıp Mezitli’ye kadar devam eden beş kilometrelik koy, 1/5000’lik Planda “deniz ve su sporları merkezi” olarak işaretlenebilir mi? Elbette, jeolojik ve teknik koşullara uyum sağlayarak.