Ahmet Akın – Yeminli Mali Müşavir

     Seyahat ve turizm sektörünü tüm dünyadaki gelişmelere göre objektif bir şekilde değerlendirmeden ve bu sonuçlara göre ülkenin önüne hedefler koymadan başarıyı yakalamak olanaksızdır. Uyumluluk ve işbirliği başarı için önemlidir. Bu konuda bize en çok yardımcı olacak doküman, “Seyahat ve Turizm Rekabet Endeksi”dir. (The Travel and Tourism Competitive Index)

     Rekabet Endeksi, dünyadaki 140 ülkeyi, 14 ana konu başlığında incelemekte ve buna göre her yıl bir liste yayınlamaktadır. 2015 yılında İspanya ilk sırada görünürken, Türkiye ise 44. sırada yer almaktadır. Sıralamadaki değişikliklerin nedenleri de ayrıntılı bir şekilde açıklanmaktadır. Ülkelerin kuvvetli ve zayıf tarafları belirtilmektedir.

     Değerlendirmeye konu olan 14 konu başlığı şunlardan ibarettir:

1)Politik kural ve düzenlemeler. 2)Sürdürülebilir çevre. 3)Güvenlik. 4)Sağlık ve hijyen. 5)Seyahat ve turizme verilen öncelik. 6)Havayolu altyapısı. 7) Karayolu ve demiryolu altyapısı. 8)Doğrudan turizm altyapısı. 9)Bilgi ve iletişim teknolojisi. 10)Fiyatlar. 11)İnsan kaynakları. 12) Yabancılara karşı yaklaşım ve davranış. 13)Doğal kaynaklar. 14)Kültürel kaynaklar.   

     Türkiye, 2011 yılında 50, 2013 yılında 46 ve 2015 yılında da 44. sırada yer almaktadır. 2015 yılı ilk on sıralaması şöyledir: İspanya, Fransa, Almanya, ABD, İngiltere, İsviçre, Avustralya, İtalya, Japonya, Kanada, Singapur ve Avusturya. Avrupa ülkeleri bu işin başını çekiyor. Brezilya’nın büyük bir atak yaparak 28. sıraya yükselmesinin en önemli nedenleri arasında, 2014 Dünya Kupası altyapısı ile 2016 yılında yapılacak olan yaz olimpiyatlarının getireceği kazanımlar gösteriliyor. Ancak, Brezilya’da güvenlik hala en önemli sorun. Uluslararası fuar ve kongrelerin, dünya kupası ya da olimpiyatlar gibi büyük organizasyonların turizmin gelişmesine katkısı sabittir. 2013 yılındaki 4. sıradan, bu yıl 1. sıraya yükselen İspanya, Çin, Meksika ve Brezilya’dan gelen turistlere ne kadar teşekkür etse azdır. Bu arada İspanya’nın eğlence merkezi cazibesini de unutmamak gerekir.

     Türkiye değerlendirmesine geldiğimiz zaman en kötü olduğumuz konu güvenlik. Töre cinayetlerinden kan davasına, PKK terör örgütünden IŞİD’e kadar bir çok olumsuzluk var. Genel suçluluk ve şiddet, terörizm kadar pahalıya mal oluyor.  

     Sürdürülebilir çevre anlayışında da Türkiye çok gerilerde. Çevreye saygı yok denecek kadar az. Bugün, deniziyle, ormanıyla, havasıyla çok beğendiğiniz bir bölgeye birkaç sene sonra tekrar geldiğinizde beton binalar, taş ocakları ve kömür santrali gibi yapılarla karşılaşabiliyorsunuz. Sağlık ve hijyen, insan kaynakları, bilgi ve iletişim teknolojisi, turizme öncelik verilmesi tatmin edici değil. Tanıtım ve uluslararası kampanyalarda  kaynaklar boşa harcanıyor.

     Zengin kültürel kaynaklar, havayolu ulaşımı, doğrudan turizm altyapısı yani konaklama tesisleri, yatak sayısı, finansal sistemdeki uyum ve toplumun turizme açıklığı iyi taraflarımız. Fiyat rekabetinde ise, ortalama standardımıza yakın bir sıradayız. Ülkeye gelen turist sayısı yönünden yaklaşık 38 milyon ziyaretçiyle Türkiye dünyada 4. sırada. Ancak, bu performans turizm gelirlerine yansımıyor.

     Ülkeler için yapılan bu değerlendirmeleri şehirler için de uygulayabiliriz. Örneğin Mersin için. On dört konu başlığı altında Mersin’de turizm ölçümünü yaptığımız zaman, büyük bir hayal kırıklığıyla karşılaşıyoruz. Mersinliler olarak içimiz yanıyor, yüreğimiz kan ağlıyor. Konuşan çok, ancak, ortada sonuç yok. Halk diliyle ses var, görüntü yok. Seyahat ve turizm konusunda ahkam kesenler, kendi özeleştirilerini yaparak, gerçekçi olmalıdırlar. Aile içinde karşılıklı övgüler yağdırarak ve plaketler vererek bir yere varamayız.