Ahmet AKIN – Yeminli Mali Müşavir

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun (13/b) maddesinde, deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetlerin KDV’den istisna olduğu hükme bağlanmıştır.

İstisnanın uygulanması için hizmetin;

-Liman ve hava meydanlarında,

-Deniz ve hava taşıma araçları için,

yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla liman ve hava meydanlarında yapılmayan hizmetler deniz ve hava taşıma araçları için yapılsa bile istisnaya tabi olmazken; liman ve hava meydanlarında yapılmakla birlikte deniz ve hava taşıma araçları için yapılmayan hizmetlere de istisna uygulanması mümkün değildir.

İstisna kapsamına, liman ve hava meydanlarında yük ve yolcuya verilen tahmil, tahliye ve benzeri hizmetler de dâhil olmak üzere, deniz ve hava taşıma araçları için yapılan seyrüsefere ilişkin her türlü hizmet girmektedir.

İstisna kapsamına giren hizmetlerin temininde acentelerin aracılık görevi yapmaları istisna uygulamasına engel değildir. Acenteler vekil sıfatıyla gemi sahibinin veya işleticisinin gereksinim duyduğu her türlü işlemleri ikmal ederler ve aracılık faaliyetinde bulunurlar. Bu işlemlerin yapılması sırasında ortaya çıkan masraflara ilişkin fatura ve benzeri belgeleri gemi sahibi veya işleticisi adına alırlar. Bazı hallerde ve zorunluluk sonucu bu belgeler acente adına da düzenlenebilir. Acente, namına hareket ettiği firmanın unvanını ve / veya gemi adını zikretmek suretiyle, bu belgeleri kendi kaydına almaksızın dekont ekinde ilgilisine ulaştırmalı, belge kendi adına düzenlenmişse faturalama işlemi yapılmalıdır. Acentelerin deniz hava taşıma araçlarına yaptıkları kendi hizmetlerinin bedeli olarak aldıkları acentelik ücreti veya acente komisyonu olarak isimlendirilen hizmet bedelleri de yasanın 13/b maddesi uyarınca KDV’den istisnadır.

Limanlarda deniz taşıma araçları için yapıldığı belirlenen aşağıdaki hizmetler  KDV Yasası’nın 13/b maddesiyle düzenlenen istisnadan yararlanabilecektir:      

• Geminin tonajına göre belirlenen acentelik komisyonu,
• Polis, sağlık memuru, gemi personeli gibi kimselerin açıkta demirleyen gemiye götürülüp getirilmesi, gemi ile ilgili parça ve malzemelerin gemiye götürülmesi,
• Personel için gemiye kumanya taşınması, gemi çöpünün dökülmesi,
• Palamar, çekek, kılavuzluk, römork, servis motoru hizmetleri,
• Geminin limana uğramasının sağlanması,
• Kurtarma, yüzdürme, rıhtıma veya açığa çekme işleri,
• İşgaliye, liman, fener, sağlık resimleri,
• Deniz Ticaret Odası payları ve Vapur Donatanları Derneği ücretleri,
• Kaptan vekalet yazısının tercümesi ve notere onayı, radar ve sair haberleşme hizmetleri,
• Temizlik hizmetleri, yangın söndürme,
• Gemi personeli için gümrük, polis, konsolosluk ve diğer resmi dairelere muamele yapılması, Fios – Liens (Free in and out, stowed) ve nezaret hizmetleri,
• Yola elverişlilik belgesi verilmesi, koruyucu acentelik hizmetleri, gözetim hizmetleri,

Öte yandan, limanlarda deniz taşıma araçları için değil de bunlar tarafından taşınan yük ve yolcuya verilen ve Yasanın 13/b maddesinde düzenlenen istisna kapsamına girmeyen hizmetler ise şunlardır:

• Yolcuların rıhtımdan gemiye, gemiden rıhtıma taşınması,
• Yükün rıhtımdan gemiye, gemiden rıhtıma taşınması,
• Yükün gemiye yüklenmesi ve gemiden boşaltılması,
• Yükün hazırlanması, tartılması, depolanması,
• Liman içi yük nakli,
• Yükün gemiye yerleştirilmesi ve boşaltılmasına nezaret edilmesi (primaj),
• Maçuna (vinç) ve free - out hizmetleri,
• Yolcuya ve yüke ilişkin resmi muamelelerin yaptırılması,

Ancak, limanlarda yük ve yolcuya verilen hizmetlerin KDV Yasası’nın 16/1-c maddesinde sayılan transit, aktarma, geçici depo, gümrük antreposu, gümrük sahası ve serbest bölge rejimleri kapsamında olması halinde, bu hizmetler, KDV’den istisna olabilecektir.  Aksi halde bu hizmetler KDV’ye tabi olacaktır. Bu durumda, verginin konusuna girmeyen veya Yasa’nın 16/1-c maddesine göre vergiden istisna olan hizmetlerle ilgili yüklenilen vergiler, KDV Yasası’nın 30/a maddesi gereğince indirim konusu yapılamayacaktır.

ahmetakinmersin@gmail.com

      www.ahmetakin.com.tr